Het Kwartair is een groter tijdvak binnen de geologische tijdschaal. Dit tijdvak bestaat uit twee perioden: het Pleistoceen en het Holoceen. Het Pleistoceen kenmerkt zich door de ijstijden. Het Holoceen is de periode waarin wij nu leven en is ruim 10.000 jaar geleden begonnen. In de hele geschiedenis van het ontstaan van de aarde is dat bijna niets.

Toch is het Holoceen het tijdvak waarin er grote veranderingen op aarde plaatsvonden. Zo is dit het tijdvak waarin de mens de belangrijkste rol speelt op aarde. Overal ter wereld gingen mensen wonen en de bevolking bleef maar groeien. Zelfs nu nog.

Ongeveer vijfduizend jaar geleden steeg de zeespiegel  snel door het smelten van het ijs op de Noord- en Zuidpool. Ook werden in die tijd de grenzen van de vegetatiezones op aarde bepaald en kregen de landen de klimaten zoals we die nu ook kennen. België veranderde van een toendraklimaat in het gematigde zeeklimaat wat we nu ook kennen.

Sinds de mens de belangrijkste rol heeft op aarde zijn er overal ter wereld ook dieren en leefgebieden verdwenen. Een mooi voorbeeld hiervan zijn de oerbossen en de wolven die van oudsher in West-Europa leefden. Deze zien we hier tegenwoordig niet meer.

In België zijn de veranderingen tijdens het Holoceen ook goed te zien. In een paar duizend jaar tijd is ons land van bos- en moerasecosystemen veranderd in een land dat bijna volledig door de mens is ingericht. De reden hiervoor is dat de mens eerst een jagend bestaan had (jagers en verzamelaars) en daarna overstapte naar de landbouw (boeren). Mensen gingen in dorpjes wonen en pasten de omgeving volledig aan naar hun behoeften. Hiervoor werden bossen gekapt en verdwenen stukken van het oorspronkelijke landschap.