Lees de tekst nog niet.
Lees de titel en bekijk de plaatjes.
Wat weet je al?
Op welke manier kunnen platen niet bewegen?
De aarde, zoals wij die kennen, heeft er niet altijd zo uitgezien. Als je het uiterlijk van de aarde door de jaren heen bekijkt, dan zul je zien dat de aarde constant verandert. Zo’n 225 miljoen jaar geleden zaten alle continenten op aarde aan elkaar vast. Er was één grote oceaan. Nu is dat heel anders.
De aarde is van binnen gloeiend heet. In het midden van de aarde zit de aardkern. Het is daar ongeveer 4.000 graden. Om de aardkern zit een aardmantel. Deze mantel bestaat uit een vloeibaar gesteente. Dit noemen we ook wel magma. Daaromheen zit de aardkorst. Dit is, in verhouding tot de rest van de aarde, een dun laagje van steen. Het is de grond onder onze voeten.
De aardkorst bestaat uit verschillende platen. Dit noemen we aardplaten. Deze aardplaten zitten niet vast aan de aarde. Ze drijven als het ware op de aarde. De aardplaten bewegen een beetje. Die beweging ontstaat door de stroming van de magma. Dit merken wij niet, omdat het elke keer maar een heel klein stukje is. Toch kan de beweging van aardplaten grote gevolgen hebben.
Platentektoniek is een theorie die uitlegt waarom de aardplaten bewegen en hoe ze bewegen. Die verschuiving gaat heel langzaam. De platen verschuiven ongeveer één centimeter per jaar. De aardplaten kunnen op verschillende manieren bewegen. Ze kunnen uit elkaar, naar elkaar, over elkaar en langs elkaar heen bewegen.
Als platen naar elkaar toe bewegen dan zal er uiteindelijk een botsing komen tussen de platen. Er komt dan zoveel druk op te staan dat de platen elkaar omhoog duwen. Dit gaat heel langzaam. De platen verschuiven ongeveer één centimeter per jaar. Doordat de aardplaten naar elkaar toe bewegen ontstaan er onder andere bergen, vulkanen, vulkaanuitbarstingen en aardbevingen.
In plaats van dat platen elkaar omhoog duwen, kan het ook gebeuren dat de ene plaat onder de andere plaat schuift. Op de grens tussen deze twee platen kunnen bijvoorbeeld diepzeetroggen ontstaan. Een diepzeetrog is een diepe barst in de bodem van de zee.
Aardplaten kunnen ook uit elkaar bewegen. Er ontstaan dan breuken in de aardkorst. Materiaal uit het binnenste van de aarde komt naar boven. Hierdoor kunnen er bijvoorbeeld vulkaanuitbarstingen ontstaan en nieuwe oceaanbodems.
Het kan ook zo zijn dat aardplaten langs elkaar bewegen. Dat gaat vaak erg moeizaam en schokkerig. Dit kun je merken in de vorm van een aardbeving.